114. Gravel - Mỏ Đá (phần cuối)

Tác giả: ALICE MUNRO (Nobel văn chương 2013)
(Nguồn: http://www.newyorker.com/fiction/features/2011/06/27/110627fi_fiction_munro)

Phần cuối

Tôi nhớ rất rõ ngày tang lễ của Caro. Có một phụ nữ rất tươi vui và thoải mái mà tôi không quen biết - cô ấy là Josie - tôi với cô ấy đã làm một cuộc sơ giao. Chúng tôi đi thăm thú vài cái đu và một cái nhà búp bê đủ lớn để tôi có thể vào được bên trong, và chúng tôi ăn một bữa trưa rất thịnh soạn, nhưng chưa đủ để làm tôi bệnh. Về sau tôi biết rất rõ về Josie. Ba tôi kết bạn với cô ấy ở Cuba, và sau khi ông ly dị cô trở thành mẹ kế của tôi, là vợ thứ hai của ba tôi.

Mẹ tôi đã hồi phục. Bà phải như thế. Vì bà phải chăm sóc tôi và Brent. Tôi đã ở với ba tôi và Josie trong khi bà sống ở một ngôi nhà khác cho đến hết phần đời còn lại. Tôi nhớ đã ở đó với Brent cho đến khi em đủ lớn để ngồi lên cái ghế cao của nó.

Mẹ tôi trở lại làm việc trong nhà hát. Đầu tiên bà làm công việc trước đó, là một người xếp chỗ tình nguyện, nhưng sau khi tôi đi học, bà đã có một việc làm thật sự, được trả lương, và ổn định lâu dài. Bà là người quản lý kinh doanh. Nhà hát được duy trì, dù trải qua nhiều thăng trầm, và cho đến giờ vẫn còn hoạt động.

Neal không thích chuyện tang chế, nên ông ta không tham dự lễ tang của Caro. Ông ta không bao giờ nhìn thấy Brent. Neal viết một lá thư - tôi đã tìm thấy nó thật lâu sau đó - Neal viết rằng vì ông ta không muốn làm cha nên sẽ tốt hơn nếu ông ta rút lui ngay từ đầu. Tôi không bao giờ nhắc tới ông ta với Brent, bởi tôi nghĩ điều đó sẽ làm mẹ tôi đau lòng. Cũng bởi Brent trông rất ít nét giống Neal, và thực ra, dường như em giống ba tôi nhiều hơn khiến tôi tự hỏi điều gì đã diễn ra trong thời kỳ thụ thai Brent. Ba tôi không bao giờ nói gì về điều đó và sau này cũng sẽ không bao giờ nói. Ông đối xử với Brent cũng giống như với tôi, nhưng dù gì thì ông vẫn là người tốt.

Josie là người duy nhất đã từng nói về Caro, dù không thường xuyên. Cô ấy nói rằng ba tôi không có nghĩa vụ chăm sóc mẹ tôi. Ba tôi cũng nói ông là kiểu người lạc hậu, trong khi mẹ tôi muốn một cuộc sống thú vị. Ông thấy cần phải thay đổi, và ông đã làm được. Không có gì phải hối tiếc. Nếu không có sự thay đổi này, ông sẽ không bao giờ tìm thấy Josie và cả hai sẽ không có được hạnh phúc như bây giờ.

"Người thứ hai nào?" Tôi hỏi, chỉ để làm ông cụt hứng, và bao giờ ông cũng nói, "Dĩ nhiên là Josie."

Mẹ tôi không muốn nhớ lại bất cứ điều gì trong thời gian qua, và tôi cũng không muốn quấy rầy bà. Tôi biết mẹ đã lái xe đến con đường chúng tôi đã sống, và thấy nó hoàn toàn thay đổi, với những ngôi nhà thời thượng bạn đang thấy hiện giờ, được dựng lên trên vùng đất không thể sản xuất được. Mẹ nói điều này với vẻ mĩa mai, rằng những ngôi nhà như thế gợi bà nhớ lại chuyện cũ. Tôi cũng đã tới con đường này nhưng không nói với ai cả. Tất cả những gì xảy ra trong gia đình những ngày này đã khiến tôi bị chấn động như phạm phải lỗi lầm.

Ngay cả cái chỗ ngày trước là mỏ đá thì bây giờ là một ngôi nhà, cái nền đất trủng sâu bên dưới đã được lấp bằng phẳng.

Tôi có một cô bạn thân, Ruthann, trẻ hơn tôi nhưng tôi nghĩ bạn khôn ngoan hơn. Hoặc ít nhất là lạc quan hơn về điều mà bạn gọi là chiến thắng những nỗi ám ảnh của tôi. Tôi sẽ không bao giờ liên lạc với Neal nếu như bạn ấy không thúc giục. Dĩ nhiên suốt một thời gian dài tôi không hề nghĩ đến chuyện liên lạc. Cuối cùng ông ta đã viết cho tôi. Một lá thư chúc mừng ngắn ngủi, ông nói, sau khi nhìn thấy ảnh tôi trên trang Alumni Gazette. Tôi không biết cái gì làm cho ông ta xem lướt qua trang Alumni Gazette. Tôi nhận được bằng danh dự về giảng dạy ở trường đại học, điều đó chỉ có ý nghĩa trong một nhóm giới hạn và trong bất kỳ một nơi nhỏ bé nào khác.

Neal đang sống cách nơi tôi dạy không xa lắm khoảng năm mươi dặm, đó cũng là nơi tôi học trung học. Tôi tự hỏi có phải lúc đó ông ta cũng đã ở đây không. Quá gần. Ông ta có trở thành một học giả không?

Lúc đầu tôi không hề có ý định trả lời thư ông, nhưng tôi kể với Ruthann và bạn nói rằng tôi nên suy nghĩ về việc hồi âm. Vì vậy cuối cùng tôi đã gởi cho ông một lá thư điện tử và hẹn gặp. Tôi gặp Neal trong thành phố của ông ta, bên ngoài hành lang yên tĩnh của một tiệm ăn tự phục vụ ở trường đại học. Tôi tự nhủ rằng nếu ông ta trông có vẻ thiếu thiện cảm - tôi hoàn toàn không biết mình muốn gì ở cuộc gặp này - tôi có thể chỉ đi ngang qua.

Neal trông thấp bé hơn so với lúc trước, vì khi chúng ta thành người lớn chúng ta nhớ lại thời thơ ấu và những hình ảnh thường nhìn thấy lúc đó. Tóc ông thưa thớt, được cắt ngắn ôm sát vào đầu. Ông lấy cho tôi một tách trà. Ông cũng đang uống trà.

Neal làm gì để sống?

Ông nói rằng ông làm trợ giảng cho những sinh viên đang chuẩn bị thi cử. Ông ta cũng giúp họ viết luận văn. Đôi khi, có thể nói ông đã viết những bài văn đó. Dĩ nhiên, ông được trả công.

"Không có cách nào để trở thành triệu phú, chú có thể nói với cháu như vậy."

Ông sống trong một nhà kho. Hoặc là một nửa cái nhà kho đúng nghĩa. Ông thích nó. Ông tìm quần áo ở Sally Ann. Vậy là cũng ổn.

"Phù hợp với những nguyên tắc của chú."

Tôi không thể chúc mừng ông về những điều này, nhưng thật ra mà nói, tôi không chắc là ông ta mong tôi đồng tình.

"Dù sao, chú không nghĩ cách sống của chú là đầy thú vị. Chú nghĩ có lẽ cháu muốn biết mọi chuyện xảy ra thế nào."

Tôi không biết phải nói sao.

"Lúc đó chú đã say," ông ta nói. "Và từ trước đến giờ, chú không biết bơi. Vùng chú ở không có nhiều hồ bơi. Chú cũng đã suýt chết đuối. Đó là điều cháu muốn biết phải không?"

Tôi nói rằng thực ra ông ta không phải là người tôi đã nghĩ đến lúc đó.

Và Neal trở thành người thứ ba tôi đặt câu hỏi, "Chú có nghĩ Caro đã có dự tính gì không?"

Cô chuyên gia tâm lý đã nói rằng chúng ta không thể biết được. "Rất có thể chính Caro cũng không biết mình muốn gì. Chủ ý ư? Tôi không cho là Caro tự tử. Caro đã cảm thấy tồi tệ đến thế nào để dẫn đến ý định đó?"

Ruthann nói, "Để làm cho mẹ bạn thực hiện cái điều chị ấy muốn? Làm cho bà tỉnh ngộ và nhận ra rằng bà phải quay về với cha bạn?"

Neal nói, "Đó không phải là vấn đề. Có lẽ Caro nghĩ mình có thể bơi giỏi nhưng thực ra thì không. Cũng có thể Caro không biết rằng bộ quần áo mùa đông nặng nề đã gây vướng víu cản trở. Hoặc là không có ai ở đó để cứu giúp Caro."

Ông ta nói với tôi, "Cháu đừng phí phạm thời giờ của mình. Cháu không nên nghĩ rằng nếu cháu vội vã hơn và kể lại thì mọi việc sẽ khác đi. Đừng cố đưa mình vào mặc cảm tội lỗi."

Tôi nói rằng tôi sẽ cân nhắc những gì ông nói, nhưng không phải vậy.

"Điều quan trọng là được hạnh phúc," ông nói. "Không có gì khó khăn cả. Chỉ là cố gắng. Cháu có thể làm được. Sẽ ngày càng dễ dàng hơn. Không có gì để cần đến thuốc an thần. Cháu sẽ không thể tin được rồi mọi việc lại tốt đẹp như thế. . Hãy chấp nhận mọi thứ và bi kịch sẽ biến mất. Hoặc dù sao nó cũng sẽ nhẹ đi, và cháu chỉ ở đó, hòa nhập dễ dàng vào thế giới này."

Giờ thì tạm biệt.

Tôi hiểu điều ông nói. Thực sự thì đó là việc đúng đắn nên làm. Nhưng trong tâm trí tôi, Caro vẫn đang chạy bên hồ và tự gieo mình xuống nước, như thể là một thành công, và tôi vẫn lưu giữ hình ảnh đó, chờ đợi ở chị một lời giải thích, chờ đợi dội lên tiếng đập nước ngày nào.

(Hết)